Muhammed Abduh İslam için mi çalışmıştır yoksa İslam’ı bozmaya mı çalışmıştır?
Muhammed Abduh hakkında mason olmasından, kasıtlı çalıştığına kadar pek çok iddiada bulunulmuştur. Yaşadığı hayatında da bu iddiaları doğrulamaya yarayacak izler vardır. Bunun yanında ilim dünyası için önemli isimlerle bir arada olması da söz konusudur. Karışık ve çözümsüz bir bilgi ile çevrelenmiştir adı.
Kanaatimiz şudur:
Mü’min olduğu hakkında tartışma abestir.
İlim adamlığı konusunda önemli bir yeri vardır.
Fikir adamlığı ve ileri görüşlülüğü ise tartışılabilir.
Şu anda onun izini sürmeyi gerektirecek bir ihtiyaç da yoktur.
Öyle veya böyle Rabbinin huzuruna varmıştır. Hatalarından ötürü Allah’tan mağfiret buyurmasını dileriz.