İmam Şafii’nin El-Ümm Eseri Hakkında

Selamünaleyküm değerli Hocam. Allah Subhane ve Teala sizden razı olsun. Ayaklarınızı hak ve hanif olan İslam dini üzere sabit kılsın. Benim size üç sorum olacak:
1- İmam Şafii’nin diye bildiğim el-Ümm adlı eser hakkında kısaca değerli bilgilerinizi öğrenmek istiyordum.
2- Bir de bu eserde İmam Şafii’nin sakalı salmak ve kesmek hakkındaki hükmünü söyleyebilir misiniz?
3- Farz namaz kılmaya başlamış bir Müslüman’a namazı bitirmeden yetişip, omzuna hafifçe dokunup ona tâbi olunabilir mi? Misal, akşam namazının farzını münferit olarak kılmaya başlamış bir Müslüman’ın omzuna dokunup, ona tâbi olarak cemaat yapılabilir mi? Allah razı olsun. Rabbim zihninize ferahlık, işlerinize kolaylık versin.

Selamünaleyküm. El-Ümm, İmam Şafii’nin muhteşem bir eseridir. Fıkıh ilminin ana kaynaklarından biri olarak kütüphanelerimizde yerini almıştır. Ancak gerek el-Ümm ve gerek  o dönemde yazılan kitaplar, bugün ilmihal kitabı gibi kullanılabilecek eserler olarak görülmemelidir. Büyüklüğü ve önemi, büyük düzeyde ilim adamları için geçerli olarak bilinmelidir.Sakalla alakalı olarak, el-Ümm’de açık bir hüküm yoktur. Cinayetle alakalı bir meseleyi zikrederken İmam Şafii, sakala değinmektedir. Oradaki ifadesinden de sakalı kesmenin haram olacağı hükmü dolaylı olarak anlaşılmaktadır.Sakalla ilgili olarak sakal kesmenin haram olacağı hükmü, Şafii mezhebinin muteber isimleri arasında da geçerli olan söz durumundadır. Son ulema arasında sakal kesmenin mekruh olacağı kaydı vardır.İmamla ona uyan arasında niyet beraberliğinin bulunması ve bu beraberliğin namaza başlamadan önce gerçekleşmesi gerektiğini söyleyen görüşe göre sizin yaptığınız gibi bir namaz kılma olmaz. Fakat namaz kılmakta olan birine sonradan uyulabileceğini söyleyen görüş de vardır. Bu görüşe göre ise namaz cemaatle kılınmış olmaktadır. Bu meselede bilhassa Hanbelî ve Hanefî mezhebi esaslarına göre niyetin namaza başlamadan yapılma şartına binaen bir ihtilaf söz konusu olacağından, farklı uygulamaları normal görmeyi tavsiye ederiz.