Hakim, savcı olarak çalışmak
Muhterem Hocam, Hukuk Fakültesi son sınıf talebesiyim. Allah nasip ederse bu yıl mezun olacağım. Benim sorum, avukatlık ve hakimlik-savcılık meslekleriyle ilgili olacak. Malumunuz laik bir ülkeyiz. Kanunlar batı menşeli. Bazı konularda şeriat ile hükümler benzeşse de, temel olarak bir köken farkı bulunmakta. Daha özel olarak ifade edebilirsem, ticaret kanunu faiz üzerine inşa edilmiş vaziyette, ceza kanunu tamamen farklı. Bir avukat olarak mesleğimi icra edebilir miyim? İkincisi böyle bir sistemde, hakim olup hüküm veren konumunda olunabilir mi? Savcılıkta devletin vekilliği olduğundan, uzak mı durmak gerekir? Bu meslekler yapılacaksa, faiz gibi şeriata muhalif hususlar teker teker tespit edilse ve onlardan uzak durulsa, yine bir mükellefiyetimiz olur mu? Çünkü kanunların hepsi kaynağını köken olarak İlah’tan almıyor. Bu sorular düşünüp duruyorum.
Değerli kardeş.
Doğruluğunda tereddüdümüz olmayan ya da iki Müslüman’ın hiçbir şekilde tereddüt etmeyecekleri bir gerçeği söylüyorsunuz: Biz, kanunları İslam olmayan bir ülkede yaşıyoruz. Hatta daha da ileri giderek diyebiliriz ki İslam’ı yok sayıp, yerine kendini oturtmak isteyen bir sistemde yaşıyoruz. Bu husus tartışmayı gerektirmeyecek kadar açıktır. Ancak ne yapılması gerektiği hususu, tartışma konusudur. Yıllardan beri Müslümanlar, doğrudan veya dolaylı olarak bu konuyu tartıştılar. Sizin de bildiğiniz gibi hiçbir endişe yokmuş gibi girip çıkan da olmuştur küsüp gider gibi kendini dışlayan da olmuştur. Geldiğimiz nokta ise ortadadır. Bir Müslüman, sadece kendisini düşünecekse yani namaz kılıp evinde oturmakla yetinecekse, gerçekten onun için bir sorun yoktur. Bir de bol bol nafile oruç tutar, kandil gecelerinde de mevlit dinlerse işi tamamdır. Ama böyle bir tavır, ne kadar Ümmet olma şuuruna yakın bir tavırdır? Ruhbanlıkla cemaat adamı olmak arasındaki fark burada gözümüze çarpmıyor mu? Meseleyi daha iyi anlamamıza yardım edecek bir tafsilata da işaret edelim:
Bir camide imam olan kişi, avukattan ne kadar farklı kalabilir? Bir imamın -hususi endişeler taşımaması durumunda- avukattan daha iyi sayılabilecek hangi yönlerini bulabilirsiniz? Eğer meseleye uzaktan seyreden bir bakışla bakacaksak durum budur. Hayır, meseleye Ümmet’imizin geçirdiği badirelerden biri olarak bakacaksak daha geniş bir açı çizmemiz şart olmaktadır. Meselenin başka bir boyutu da samimilik boyutudur. Hukuk ve benzeri alanlardaki ‘İslam dışılık’ endişesi, en az hukuk kadar ‘İslam’ın dışında kalmış olma hatta İslam’la savaşma’ hâlinde olan mesela ekonomide, aynı kuralları neden işletmiyoruz? Yoksa faiz üzerinden servet elde etmek hafif bir günah türü müdür? Bütün suç hukukun üzerinden mi muhasebe edilecektir? İşimize gelen ve gelmeyen ayrımı yapabilir miyiz? Yoksa ‘bu zorunluluk gereği’ mi diyeceğiz? Ümmet adına yapılan işlerde böyle kararlar verilemez. Eğer mesele bütün Müslümanları alakadar eden bir mesele ise o zaman Ümmet adına karar verecek mercilerin yani ulemanın ve âkiller kadrosunun devreye girmesi gerekir. Onlar da böyle bir kararı verirken dünü, bugünü ve yarını düşünerek karar vereceklerdir elbette. Kesinlikle hukuk, dikenli bir ormanı andırmaktadır. İçinde dolaşıp da gömleğini dikenlere takmamak neredeyse mümkün değildir. Ama yol almak diye bir derdi olanlar, gerektiğinde gömleklerini feda etmesini de bilmelidirler. Hem gömlekten olmaya razı olmamak hem de yol almaya çalışmak kime nasip olmuş! Dinimiz ve taviz kelimelerini katiyetle bir araya getirmeye yanaşmayız. Din, üzerinden taviz verilebilir bir değer değildir. Yahudiler öyle yaptıkları için Yahudi oldular. Biz inşallah dinimizi koruma hassasiyetiyle yaşayacağız. Fakat, dinimizin asla esnemez kuralları var, şu şekilde de olabilir denecek kuralları var. Zaruretler hâlinde ruhsatla amel edilebilecek bölümleri var. Sizin gibi olanların izlemesi gereken siyaset şu olmalıdır:
a- Bir kere İslam’ın aslını ve ana hatlarını bilmelisiniz. Bir ‘İslam’ kelimesinin etrafında dönüp durmak yerine, onun iç sistemi ile yürümek gerekir.
b- Münferit kararların hayır getirmesi beklenmez. Zaten eğer İslam ise gayemiz, İslam istişareyi mü’minlik standartlarından biri olarak önümüze koymuştur, ona riayet edelim.
c- Bu meseleyi veya herhangi bir meseleyi yirmi dört saatimizin bütününü işgal edecek ve diğer görevlerimizi mesela ailemizi, günlük ibadetlerimizi ihmal ettirecek hâle getirmemiz de doğru olmaz. Her şeyi dengede ve yerli yerinde değerlendirmeliyiz. İfrat veya tefrit hatadır.
d- Muhakkak bir cemaat içinde ve cemaatle hareket hâlinde olmalıyız. Bu cemaat de İslam’ı kendi idrakine göre anlayan, kalıplarını aşamayan, mü’minleri kuşatacak geniş bir yürek taşıyamayan karakterde olmamalıdır. Ümmet’i bütün renkleriyle ve sorunlarıyla, farklılıklarıyla, geçmişle gelecek arasında dengeli bir yerde durarak kavrayabilen bir cemaat, içinde bulunmayı zorunlu gördüğümüz cemaat olmalıdır. İslam’ın bir alanını, kendine çalışma alanı yapıp gerisini yok gören anlayıştan uzak kalmaya mecburuz.
e- Biz umut ümmetiyiz. Kıldan yapılmış göçebe çadırlarında yaşayanların bile Kur’an nuruyla nurlanacağına, küfür ehlinin nihai galibiyeti elde edemeyeceklerine, durum ne olursa olsun sonunda Allah’ın yardımının bize ereceğine, dünyanın ahiretteki kazancımızın yanında bir hiç olduğuna iman ediyoruz. Bu iman, bizim enerjimiz ve çalışma aşkımızdır. Yanar eririz ama ateşe atılırken bile ‘Rabbim bana yeter!’ deriz. İslam’ın sistemi, hilafeti kalkmış olabilir. Bir gün daha gür ve daha müessir olarak geri geleceğine imanımız, yarın sabah güneşin doğacağına itimadımızdan daha fazladır. Dik durun, erimeyin, küçük düşünmeyin, küçük ve dağınık düşünenlerle mesafeli kalın. Allah’a emanet olun.